کاربرد چرخ دنده ها چیست

آیا می دانید که کاربرد چرخ دنده ها چیست و در چه صنایعی بیشتر کاربرد دارد؟ برای این که به سوالات ذکر شده پاسخ داده شود با ما تا آخر این مقاله همراه باشید. امروزه با پیشرفت صنایع و تکنولوژی مهندسی و به کار گیری گسترده تر از چرخدنده ها در صنایع برای انتقال نیروی مکانیکی مزایای استفاده از چرخدنده ها در برنامه های صنعتی بسیار آشکار تر از گذشته می باشد.

کاربرد چرخ دنده ها چیست و در چه صنایعی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند؟

کارایی و سهولت در مونتاژ در چرخدنده ها موجب صرفه جویی بیشتر در زمان و وقت گشته است در مقابل معایب آن که سروصدا در چرخدنده ها در سرعت بالا می باشد معایبی بسیار کم دارد که می توان با استفاده از گریس ها و روغن های روانکاری معایب آن را به حداقل رساند .

نیروی اصطحکاک ایجاد شده درون چرخدنده ها می تواند موجب ایجاد صدمه در سیستم از جمله شکستگی در چرخدنده ها شود که با استفاده از انواع گریس این میزان از اصطحکاک را کاهش داده وآسیب رسانی به سیستم چرخدنده ها را به حداقل می رسانیم .شاید اسم چرخدنده ها را با گیربکس ها بشناسید ، البته که مهم ترین اجزای تشکیل دهنده گیربکس ها چرخدنده ها هستند ، ولی کاربرد چرخدنده ها فقط به این نقطه معطوف نمی شود و کاربرد چرخدنده ها به نوع آنها و نیاز ما برمی گردد و هر یک از انواع مختلف چرخ دنده ها دارای کاربرد های مخصوص به خودشان هستند ، که در مطالب زیر به هریک از آن ها و کاربردهایشان می پردازیم :

چرخ دنده های دندانه دار معمولی :

چرخ دنده های معمولی که یکی از ساده ترین و پرکاربرد ترین انواع چرخدنده ها می باشد نیرو را از طریق شفت هایی که موازی هستند منتقل می کنند . دندانه های این نوع از چرخ دنده ها موازی با محور شفت می باشد و همین امر موجب می شود که چرخ دنده ها بارهای فشاری شعاعی را بر روی شفت ایجاد کنند ولیکن بار های محوری را ایجاد نمی کنند .

این نوع از چرخ دنده ها نسبت به چرخ دنده های مارپیچ هستند زیرا با یک خط تماس مستقیم بین دندانه ها کار می کنند . از کاربرد های چرخ دنده های دنده دار معمولی می توان به موارد زیر اشاره نمود :

• نوارهای نقاله کوچک
• تجهیزات حمل و نقل و دستگاه های بسته بندی و کانوایر ها
• مجموعه های ماشین آلات کشاورزی
• دنده های سیاره ای موجود در گیربکس خودرو

از موارد ذکر شده بالا در بسیاری از صنایع از جمله صنایع غذایی ، نوشیدنی ،خودروسازی و قطعه سازان ، صنایع انرژی و … استفاده می گردد .

چرخ دنده های مارپیچ:

چرخ دنده های حلزونی بر خلاف چرخ دنده های مارپیچی که موازی هستند دارای دندانه هایی هستند که دارای زاویه به سمت محور هستند که این امر سبب می شود که بیش از یک دندانه در حین کار در تماس باشد و این نوع چرخ دنده های مارپیچی می توانند بار بیشتری را نسبت به چرخ دنده های معمولی حمل کنند و به دلیل درگیر بودن بیش از یک دندانه سبب و آرایش بهتر چرخ دنده ها در نوع مارپیچ این اجازه را به آن ها می دهد تا نرم تر و بی سر و صدا تر از چرخ دندنه های معمولی کار کنند .

چرخ دنده های حلزونی در حین انجام کار بار رانشی ایجاد می کنند که باید به هنگام استفاده این بار رانشی در نظر گرفته گردد . جالب است بدانید که بیشتر درایور های دنده محصور از چرخ دنده های مارپیچی استفاده می کنند که در زیر به هر یک از کاربرد های آن اشاره می کنیم :

• نورهای نقاله سایز های متوسط تا بزرگ
• میکسر های بتنی
• پمپ های سایز بزرگ
• دستگاه های تصفیه آب عموما صنعتی
• دستگاه های سنگ شکن موجود در معادن

همانطور که در بالاتر ذکر شد چرخ دنده های مارپیچی کاربرد های گسترده ای در صنایع امروزی دارند که برخی از آن ها شامل صنایع سیمانی و مواد غذایی ، معادن و سنگ شکن ها ،جابجایی به صورت فله و … می باشد .

چرخ دنده مارپیچ دوبل:

چرخ دنده های مارپیچ دوبل گونه ای از چرخ دنده های  هستند که در آن دو وجه مارپیچی شکل در کنار یکدیگر قرار می گیرند و یک شکاف آن دو را از هم دیگر جدا می کند .

هر دو صورت چرخدنده های مار پیچ دارای زوایای یکسان ولی متضاد یکدیگر می باشد . استفاده از یک مجموعه مارپیچی دوتایی از چرخ دنده ها در کنار هم بار های رانشی را حذف نموده و همچنین امکان همپوشانی بیشتر دندانه ها را برقرار نموده و عملکرد را بسیار نرم تر از چرخ دندنده های معمولی می کند

چرخ دنده شاه ماهی:

چرخ دنده های شاه ماهی شباهت های بسیار زیادی به چرخ دنده های مارپیچی دوگانه دارند ، اما شکافی بین آن دو وجود وجود ندارد که دو چرخ دنده مارپیچی رااز هم دیگر جدا کند . چرخ دنده های شاه ماهی معمولا کوچک تر از چرخ دنده های مارپیچ دو گانه هستند و عموما در کارهایی که لرزش و شوک بالایی دارند مناسب هستند .

این نوع از چرخ دنده ها به دلیل دشواری در ساخت و هزینه های بالای سخت آن مورد استقبال صنعت گران در صنایع مختلف قرار نمی گیرد . از کاربرد های چرخ دنده های شاه ماهی می توان به موارد زیر اشاره نمود :

• آسیاب های صنعتی در سایز های بزرگ
• توربین های بخار
• نیروی محرکه کشتی
• و…

موارد ذکر شده بالا تنها بخشی کلی از کاربرد های چرخ دنده های شاه ماهی در صنعت می باشد بلکه از این نوع از چرخ دنده ها در صنایعی همچون معادن ، صنایع دریایی و صنایع وابسته به آن و صنایع سنگین راه سازی نیز مورد استفاده قرار می گیرد .

توضیحاتی در مورد چرخ دنده های اریب و کاربرد چرخ دنده ها چیست:

چرخ دنده های اریب قلبا چرخ دنده ایی هستند مخروطی شکل که معمولا از آنها برای انتقال نیرو بین شفت هایی که با زاویه ۹۰ درجه در مقاطع تماسی هستند مورد استفاده قرار می گیرد . از چرخ دنده های اریب در برنامه هایی به کار گرفته می شود که در آن ها به یک چرخ دنده با زاویه راست مورد نیاز است .

چرخ دنده های مخروطی شکل یا اریب قیمتی بالا دارند و گران هستند و به همین دلیل به جز مواردی خاص مکورد استقبال قرار نمی گیرد .

از لحاظ کاربردی و مصارف چرخ دنده های اریب بسیار شبیه به چرخ دنده های مارپیچی هستند که در زیر به کاربرد های آن اشاره شده است :

• نوار های نقاله از سایز های بزرگ تا متوسط
• انواع میکسر ها از جمله میکسرهای بتن
• سنگ شکن های مصرفی در معادن
• تصیفه کننده های آبی

علاوه بر موارد ذکر شده در بالا از این چرخ  دنده ها در مصارفی همچون صنعت غذایی و نوشیدنی ، صنایع معادن ، کانوایر های سایز بزرگ و حامل های انرژی استفاده های گسترده ای می گردد .

چرخ دنده های کرمی شکل:

این نوع از چرخ دنده ها نیرو را از طریق زوایای ۹۰ ىرجه بر روی شفت های غیر مقاطع منتقل می کنند . چرخ دنده های کرمی شکل بار رانشی تولید می کنند که برای کارهایی با شوک بالا خوب هستند اما در مقایسه با دنده های دیگر راندمانی پایین دارند .

با توجه به راندمان کاری پایین این نوع از چرخ دنده ها از آن ها در کارهایی با فشار اسب بخار پایین مورد استفاده قرار می گیرد . از چرخدنده های کرمی در موارد زیر استفاده می گردد :

• صنایع مواد غذایی
• نوار های نقاله سایز کوچک
• تجهیزات حمل و بسته بندی
• ماشین آلات کشاورزی
• صنایع خودرویی و حامل انرژی
• و…

چرخ دنده هیپوئید:

چرخ دنده های هیپویید بسیار شبیه به چرخ دنده های مخروطی مارپیچی شکل هستند ، اما بر خلاف چرخ دنده های مار پیچی مخروطی بر روی شفت هایی کار می کنند که هیچ گاه قطع نمی شوند و همیشه در حال حرکت بر روی همان شفت هستند این نوع از چرخ دنده ها بر روی صفحه ای متفاوت از چرخ دنده ها قرار می گیرند  ،  و شفت ها توسط یاتاقان های دو طرف شفت پشتیبانی می شوند .

از مصارف چرخ دنده های هیپویید می توان به موارد زیر اشاره نمود :

• میکسر های سایز کوچک
• نوار های نقاله در سایز های کوچک تا متوسط
• صنایع تصفیه آب تا مواد غذایی
• سنگ شکن های مصرفی در معادن
•  و…

کاربرد چرخ دنده ها موضوع مهمی است که امروزه بسیاری از افراد از آن استفاده می کنند
چرخ دنده‌ها قطعاتی هستند که برای انتقال یا تغییر جهت نیرو بین دو محور به کار می‌روند. روی محیط چرخ‌دنده، دندانه‌هایی با فاصله مساوی ایجاد شده است. این دندانه‌ها پس از درگیر شدن با دندانه‌های چرخ‌دنده مجاور، نیرو را بین یکدیگر منتقل می‌کنند.

کاربرد چرخ دنده ها چیست و چونه عمل می کنند؟

چرخدنده‌ها در وسایل مختلف مکانیکی استفاده می‌شوند. این قطعات کوچک و بزرگ در دستگاه‌ها و ماشین‌ها کارهای متفاوتی انجام می‌دهند، که مهمترین آن کاهش دنده در تجهیزات موتوری است
برخی از انواع چرخ‌دنده که کاربرد زیادی دارد عبارتند از ساده (Spur)، مارپیچ (Helical)، شانه‌ای (Rack and Pinion)، حلزونی (Worm) و مخروطی (Bevel)
چرخ‌دنده ساده در کاربردهایی که نیاز به کاهش سرعت یا چند برابر کردن گشتاور باشد، بهترین گزینه است.

در دیفرانسیل بسیاری از خودروها از چرخ‌دنده مخروطی استفاده میکنند
در دیفرانسیل خودرو، چرخ‌دنده حلقوی و چرخ دنده پینیون ورودی، هر دو از نوع هیپوئیدی هستند. این طراحی موجب می‌شود پینیون ورودی پایین‌تر از محور چرخ‌دنده حلقوی نصب شود.

جمع بندی:

همان گونه که در مطالب بالا گفته شد ، در صنعت هر یک از چرخ دند ها بر اساس نوع کارشان ، کاربرد مخصوص به خود را دارند و از هر کدام بر اساس نیاز و نوع کارمان استفاده می کنیم .

اگر به صورت خلاصه عرض کنیم کاربرد های چرخ دنده ها در صنعت به مواردی خاص محدود نمی شوند و در هرجا که بخواهیم نیروی محرکه را انتقال بدهیم می توانیم از چرخدنده ها استفاده کنیم به طور مثال در صنایعی همچون : توربین ها ، صنایع خودرو و گیربکس ، آسیاب های صنعتی و خانگی ، سیستم های سرمایشی ، معادن و صنایع ساختمانی همچون میکسر های بتن و سنگ شکن ها ، صنایع کشتی سازی در بخش نیروی محرکه ، جعبه فرمان انواع خودرو های سواری و صنعتی ، کانوایر ها و سایر دستگاه های بسته بندی و … تنها بخش کوچکی از مصارف چرخ دنده ها در صنایع می باشند .

برای مطالعات بیشتر در مورد کاربرد چرخ دنده ها چیست سایر مقالات ما را نیز می توانید مطالعه نمایید.

درباره شرکت فیدارگستر:

بازرگانی زنجیر صنعتی فیدارگستر یکی از شرکت های موفق و معتبر در شهر تهران است که در زمینه های متنوعی از جمله فروش و خرید چرخ زنجیر و نیز فروش و خرید کوپلینگ kb و سایر محصولات صنعتی دیگر به ویژه انواع بلبرینگ صنعتی و انواع کوپلینگ hrc و … با بهترین کیفیت و قیمت ها فعالیت دارد.

فیدار گستر از مجموعه هایی است که امروزه محصولات خود را به صورت اینترنتی نیز مورد استفاده قرار می دهد و شما عزیزان می توانید به صورت اینترنتی کالای مورد نظر خود را سفارش دهید و در درب محل کار خود تحویل بگیرید

شما عزیزان می توانید برای پرسش تمامی سوال های خود همانند قیمت کوپلینگ و یا چگونگی خرید کوپلینگ همین حالا با بخش کارشناسان ما ارتباط برقرار کنید.

به علاوه در صورت نیاز به انواع روانکار های صنعتی همچون انواع روغن صنعتی و انواع گریس به سایت فیداراویل ما مراجعه نمایید.